به گزارش عَیّوق، تیم فوتبال تراکتور تبریز، که در میان هواداران خود به عنوان نمادی از اتحاد، همبستگی و عشق به میهن شناخته میشود، تنها یک تیم ورزشی نیست. این تیم از مدتها پیش فراتر از یک باشگاه فوتبال و صرفا یک میدان رقابت بوده است. تراکتور به فرهنگی تبدیل شده که تأثیر آن فراتر از ورزش و به عرصههای مختلف اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی ایران گسترش یافته است. فرهنگ تراکتوری، با ویژگیهای منحصر به فردی که دارد، نه تنها در میان هواداران خود بلکه در سطح جامعه و در عرصههای دیگر، نقش مؤثری ایفا کرده است.
فرهنگ “عیبی یوخ”؛ تکیه بر امید و همبستگی
یکی از ویژگیهای برجسته فرهنگ تراکتوری که در دنیای فوتبال ایران کمنظیر است، شعار «عیبی یوخ» (یعنی «عیب ندارد») است. این عبارت که پس از هر گل خورده یا شکست موقت از سوی هواداران تراکتور فریاد میشود، به نوعی نماد تابآوری و روحیه همبستگی در میان هواداران و بازیکنان این تیم است. «عیبی یوخ» نه تنها پیامی برای کاهش استرس و نگرانی است بلکه به نوعی نگرشی است که در برابر مشکلات و بحرانها باید مقاوم و امیدوار بود.
این فرهنگ در عرصههای مختلف جامعه ایرانی نیز تأثیرگذار بوده است. به خصوص در شرایط سخت اقتصادی و اجتماعی که بسیاری از مردم ایران با آن دست و پنجه نرم میکنند، استفاده از چنین رویکردی باعث افزایش حس اتحاد و همافزایی میشود. به طور مثال، در مواقع بحران یا در جریان اعتراضات اجتماعی، عبارت «عیبی یوخ» میتواند تبدیل به یک پیام مثبت برای از بین بردن ناامیدی و تسهیل تعاملات اجتماعی باشد.

پرهیز از خشونت و استفاده از کلمات ناپسند
یکی دیگر از شاخصههای مهم فرهنگ تراکتوری، عدم استفاده از زبان توهین و خشونتآمیز است. در حالی که در بسیاری از لیگها و تیمهای فوتبال، کلمات زشت و توهینآمیز در میان هواداران رواج دارد، هواداران تراکتور همواره در تلاش بودهاند که از اینگونه زبانها اجتناب کنند و همواره در شعارهای خود به نوعی عزت و احترام را حفظ کنند. این مسئله، پیام مهمی در سطح جامعه میتواند داشته باشد. استفاده نکردن از واژگان توهینآمیز و زشت در فرهنگ تراکتوری به خودی خود یک الگوسازی برای تعاملات اجتماعی و فرهنگی در میان ایرانیان است.
در جامعهای که گاهی اوقات عصبانیتها و کینهها به صورت لفظی بروز مییابد، فرهنگ تراکتوری یادآوری میکند که حتی در رقابتهای شدید ورزشی نیز میتوان بدون توهین و با احترام به رقبای خود رفتار کرد. این فرهنگ در تسری به روابط اجتماعی، ممکن است موجب تقویت رفتارهای مهربانانه و مودبانه در سطوح مختلف جامعه شود.
رقص آذری؛ نماد رزم و بزم
یکی از زیباترین نمادهای فرهنگی تراکتوری، رقص آذری است که به نوعی تجلی فرهنگ رزم و بزم است. رقص آذری که در هنگام پیروزیها و جشنهای تیمی به نمایش درمیآید، نه تنها به عنوان یک سنت فرهنگی شناخته میشود بلکه به نوعی نمادی از اتحاد و همبستگی اجتماعی است. این رقصها در کنار شعف و شادی ناشی از موفقیت تیم، به مردم این پیام را میدهند که حتی در میان رقابتها و سختیهای زندگی، باید در کنار هم بود و از زندگی لذت برد.
این رقصها به طور غیرمستقیم به مفاهیم بزرگتری چون لذت از زندگی جمعی، تلاش برای رسیدن به هدفهای مشترک، و تقویت روحیه اجتماعی اشاره دارند. این جنبههای فرهنگی تراکتوری باعث میشود که هواداران این تیم، بیش از یک تیم فوتبال، یک خانواده بزرگ را تشکیل دهند. آنچه که در این فرهنگ وجود دارد، پیامی از صلح، شادی و همبستگی است که میتواند در میان اقشار مختلف جامعه ایرانی تسری یابد.

تسری فرهنگ تراکتوری به سیاست و جامعه
فرهنگ تراکتوری به دلیل ویژگیهای خاص خود توانسته است در عرصههای اجتماعی و حتی سیاسی تأثیرگذار باشد. این تیم و هوادارانش نه تنها در عرصه فوتبال بلکه در میدانهای سیاسی و اجتماعی نیز حضور چشمگیری داشتهاند. در واقع، تیم تراکتور به نمادی از حمایت از حقوق مردم و پیگیری عدالت در جوامع مختلف تبدیل شده است. هواداران تراکتور همواره نشان دادهاند که میتوانند با رعایت اصول اخلاقی و احترام به یکدیگر، به عرصههای سیاسی و اجتماعی وارد شوند.
در همین راستا، میتوان از تأثیرگذاری هواداران تراکتور در برخی حرکتهای اجتماعی و فرهنگی در تبریز و سایر نقاط ایران نام برد. در بسیاری از مواقع، این هواداران در کنار یکدیگر دست به فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی زدهاند که در آن از مفاهیمی چون همبستگی اجتماعی، احترام متقابل و همکاری یاد شده است.
در مجموع میتوان ادعا کرد، فرهنگ تراکتوری یک فرهنگ غنی، محترم و پویایی است که میتواند به عنوان یک الگوی مثبت در سطح جامعه و حتی سیاستهای اجتماعی کشور مطرح شود. این فرهنگ با تأکید بر اصول همبستگی، امید و عدم استفاده از زبان خشونتآمیز، میتواند به تسری روحیه مثبت و تعامل سازنده در جامعه ایران کمک کند. در دنیای پیچیده و گاه پرتنش امروز، تراکتور و هوادارانش در واقع نمونهای از این هستند که چگونه میتوان در برابر چالشها با امید و اتحاد ایستاد و از زبان و رفتار خود برای ارتقای اخلاق اجتماعی بهره برد.
فرهنگ تراکتوری، با نمادهایی چون «عیبی یوخ» و رقص آذری، نه تنها فوتبال، بلکه فرهنگ و سیاست اجتماعی ایران را در مسیر سازندگی و همبستگی قرار داده است و میتواند همچنان در آینده تأثیرگذار باقی بماند.
انتهای پیام/





