به گزارش عیّوق، در سال جاری، رهبر معظم انقلاب اسلامی با اتخاذ رویکردی آینده‌نگرانه، شعار «سرمایهگذاری برای تولید داخلی» را به‌عنوان محور اساسی سیاست‌های اقتصادی کشور تعیین کردند. این گزاره، فراتر از یک دستورالعمل مقطعی، نه‌تنها دلالت بر تغییر چارچوب فکری در الگوهای تخصیص سرمایه از سفته‌بازی در بازارهای غیرمولد به سمت توسعه بخش تولید دارد، بلکه نقشه راهی برای اصلاح ساختار اقتصادی کشور و آغاز یک مسیر بلندمدت در جهت خودکفایی و استقلال اقتصادی محسوب میشود.
جهت‌گیری بسیار مهمی که می‌تواند ضمن کاهش فشارهای تورمی، زمینه‌ساز شکوفایی اقتصادی و رشد پایدار باشد.
آذربایجان شرقی از نظر وجود ذخایر متنوع معدنی یکی از مناطق غنی کشور به شمار می‌رود؛ به‌طوری‌که تاکنون ۵۲ ماده معدنی از ۶۵ نوع ماده معدنی موجود در کشور در این استان شناسایی‌شده و در یک نگاه استان آذربایجان شرقی از نظر تنوع معادن فلزی، با رنگین‌کمانی از معادن قابل توصیف است.
جهت حفظ این میراث طبیعی، لازم است با آینده‌نگری و بهرهبرداری صحیح و علمی از ذخایر انبوه و متنوع معدنی استان برنامهریزیهای مناسبی صورت گرفته و برنامه‌ها و اقدامات به‌عمل‌آمده با رصد آمار و اطلاعات دقیق و به هنگام از فعالیت‌های این بخش مورد پایش قرار گیرد.
کاهش ۶٫۵ درصدی در تعداد معادن در حال بهرهبرداری استان
در این ارتباط معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با عیّوق ابراز می‌دارد: بر اساس اطلاعات جمع‌آوری‌شده از معادن در حال بهرهبرداری استان، تعداد کل معادن در حال بهرهبرداری در کشور ۶ هزار و ۴۵۱ معدن در سال ۱۴۰۲ بوده که استان آذربایجان شرقی با ۲۶۱ معدن حدود ۴٫۰۵ درصد از کل معادن در حال بهرهبرداری کشور را داراست.
فرهاد ذوقی می‌افزاید: بررسی عملکرد معادن در حال بهرهبرداری سال ۱۴۰۲ در مقایسه با سال ۱۴۰۱ نشان میدهد تعداد معادن در حال بهرهبرداری استان از ۲۷۹ معدن فعال در سال ۱۴۰۱ به ۲۶۱ معدن در حال بهرهبرداری در سال ۱۴۰۲رسیده است که نشان از کاهش ۶٫۵ درصدی در تعداد معادن حال بهرهبرداری استان دارد.
وی توضیح میدهد: بررسی تعداد کل شاغلان معادن استان نشان میدهد تعداد شاغلان با افزایش ۲۳٫۵ درصدی به هشت هزار و ۹۹۳ نفر رسیده است که با توجه به متغیر بودن و فصلی بودن فعالیت تعدادی از معادن استان، متوسط تعداد شاغلان کل در حال بهرهبرداری استان در سال ۱۴۰۲، بالغ‌بر سه هزار و ۴۴۲ نفر می‌شودد که با توجه به ظرفیتهای بالقوه در استان جای تأمل دارد.
ذوقی تصریح می‌کند: در بخش معدنی استان در سال ۱۴۰۲، حدود ۱۱ میلیون و ۵۷ هزار تن مواد معدنی به ارزش ۲۳۴ هزار و ۸۴ میلیارد ریال تولیدشده که ارزش‌افزودهای به میزان ۲۱۲ هزار و ۶۹ میلیارد ریال ایجاد کرده است و تولیدات به فروش رفته در حدود ۲۳۱ هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال بوده است که سهم استان از نظر مقداری ۲٫۰۷ و ارزش تولیدات ۵٫۷۴ درصد از کل کشور است و این تولید، ارزش‌افزوده ۶٫۱۸ درصدی از کل کشور را شامل میشود.
معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی اعلام می‌کند: میزان سرمایهگذاری معدنی انجام‌شده در استان طی سال ۱۴۰۲برابر سه هزار و ۳۲ میلیارد ریال بوده است که در مقایسه با سال ۱۴۰۱ و سرمایهگذاری ۹ هزار و ۴۹۲ میلیارد ریالی در آن سال، نشان‌دهنده کاهش قابل‌ملاحظه در سرمایهگذاری در بخش معدنی استان است.
ذوقی تصریح می‌کند: ارزش سرمایهگذاری صورت گرفته در معادن استان در ماشينآلات، ابزار و وسايل كار بادوام یک هزار و ۳۶۲ میلیارد ریال، ساختمان و تأسيسات (بدون زمين) ۶۹ میلیارد ریال، و توسعه و اکتشاف ۷۸ میلیارد ریال و راه اختصاصي ۵۵ میلیارد ریال بوده است.
وی ادامه میدهد: میزان ذخایر قطعی معادن در حال بهرهبرداری استان یک میلیارد و ۹۸۴ میلیون و ۳۶ هزار تن در سال ۱۴۰۲ بوده است که از این میزان ۲۶ میلیون و ۲ هزار تن استخراج صورت گرفته است و مقدار باطله برداری نیز ۵۱ میلیون و ۴۶۵ هزار تن بوده است.
معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی خاطرنشان می‌سازد: بر اساس نتایج، در سال ۱۴۰۲ تنها ۲ معدن دارای واحد تحقیق و توسعه در استان بوده است که طرحهای تحقیقاتی به میزان ۳۳ میلیارد ریال را پشتیبانی نمودهاند لذا با توجه به تنوع محصولات معدنی در استان، فعالیت‌های علمی –تحقیقاتی در این حوزه توسعه و گسترش یابد.
۱۰ محدوده معدنی بلاتکلیف طلا در آذربایجان شرقی
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی نیز تسریع فعالیت‌های مرتبط با اقتصاد معدن را در رونق و توسعه اقتصادی استان بسیار مهم می‌داند و به خبرنگار عیّوق می‌گوید: ۱۰ محدوده معدنی طلا در استان وجود دارند که از سال‌ها پیش بلاتکلیف رها شدند و ما قصد داریم هر چه سریع تر این محدوده‌ها را ساماندهی و تعیین تکلیف کنیم.
صابر پرنیان با بیان اینکه معادن اندریان و آستارگان با استخراج سالانه بیش از ۱۷۰ کیلو طلا، از بزرگ‌ترین ذخایر طلای کشور محسوب می‌شوند، می‌افزاید: ذخایر قطعی کل معادن آذربایجان شرقی به بیش از ۱۰ میلیارد تن می‌رسد.
وی همچنین با اشاره به ظرفیت بالای پتانسیل های استان از نظر تنوع مواد معدنی توضیح میدهد: در این میان، معدن طلای اندریان با ذخیره قطعی ۳۰ میلیون تن و عیار متوسط ۰.۵۲ گرم در تن، یکی از شاخص‌ترین معادن طلا در کشور است و در این میان، نظارت زیست‌محیطی مستمر و بهرهبرداری حرفهای، رمز موفقیت این پروژه بزرگ معدنی خواهد بود.
چالش‌های فعالیت‌های معدنی در آذربایجان شرقی
تعداد معادن در حال بهرهبرداری استان در مقایسه با ظرفیت بالقوه موجود، قابل‌مقایسه نیست و نتایج نشان‌دهنده روند کاهشی تعداد معادن در حال بهرهبرداری استان در سال‌های اخیر است.
این جمله را رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی به خبرنگار عیّوق می‌گوید و ادامه میدهد: باید به صنایع بالادستی و پایین‌دستی بخش صنایع معدنی در استان توجه ویژه گردد تا تمایل به خام فروشی در این زمینه که در حاضر در سطح بالایی می‌باشد کاهش پیدا کند.
حیدر فتح‌زاده با بیان اینکه برخی از معادن استان با چالش‌های تأمین مالی و عدم وجود زیرساخت‌های کافی مواجه هستند که می‌تواند بر روند توسعه آنها تأثیر بگذارد، می‌افزاید: توجه بیشتر به معادن استان از سوی دولت و بخش خصوصی می‌تواند زمینه‌ساز اشتغال‌زایی و رونق اقتصادی در این منطقه شود.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی معتقد است: معرفی و توسعه محصولات معدنی با ارزش افزوده بالا، می‌تواند موجب ارتقای وضعیت اقتصادی استان شود.
وی به برخی از چالش‌های پیش روی معادن استان اشاره و اضافه می‌کند: کمبود تأسیسات و تجهیزات مدرن برای استخراج و فرآوری معادن باعث کاهش بهره‌وری در استان شده و از طرف دیگر فرایند صدور مجوزهای معدن و مسائل مرتبط با آن، زمان‌بر و پیچیده است و فرصت‌های سرمایهگذاری را محدود می‌کند که ضرورت بازنگری و ایجاد پنجره واحد معدنی می‌تواند یکی از راهکارهای اجرایی باشد.
فتح‌زاده خاطرنشان می‌سازد: در بعضی موارد، عدم شفافیت در قوانین و مقررات می‌تواند منجر به سوءاستفاده‌ها و مشکلات حقوقی شود؛ به طوری‌که بسیاری از معادن به دلیل نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان و ریسک بالا، از جذب سرمایه‌گذار خارجی و داخلی بازمی‌مانند.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی تغییرات قیمت مواد معدنی در بازارهای جهانی را موجب عدم ثبات اقتصادی فعالان این بخش می‌داند و می‌افزاید: بسیاری از معادن با کمبود نیروی کار ماهر و متخصص مواجه هستند و نبود آموزش‌های کافی و حرفهای درزمینه معدنکاری نیز احساس میشود.
چهره آذربایجان شرقی با توسعه فعالیت‌ها در بخش معدن متحول میشود
استاندار آذربایجان شرقی نیز با اشاره به اهمیت ویژه بخش صنعت و معدن در این استان در گفت‌وگو با خبرنگار عیّوق اظهار می‌دارد: معتقدم چهره استان با توسعه فعالیت‌ها در بخش معدن متحول میشود.
بهرام سرمست با تاکید بر لزوم فعال کردن معادن راکد استان، نقش بخش معدن در تحقق برنامه‌های توسعه این خطه را غیرقابل اغماض می‌داند و می‌افزاید: معادن غیرفعال استان باید فعال شوند و به چرخه تولید بازگردند؛ همچنین باید مشخص شود دلیل غیرفعال بودن این معادن چیست.
وی همچنین در مورد خسارت‌هایی که بهره برداران معادن به زیرساخت ها وارد می کنند، می‌گوید: وصول یک درصد فروش برای جبران خسارت به زیرساخت ها، تکلیف قانونی است و باید اجرا شود اما اجرای هر قانونی نیازمند برخی تمهیدات است و در مورد معادن نیز، فرمانداران باید معادنی را که به زیرساخت ها آسیب زده و تخریب کرده اند شناسایی کرده و از طریق قانونی اقدام کنند.
سرمرست توضیح میدهد: البته اجرا این قانون نباید موجب دلسردی سرمایه گذاران و فرار آنها شود بلکه باید هماهنگی های لازم در این زمینه صورت گیرد و فرآیند شکایت از بهره برداران معادن به ویژه معادن بزرگی که به زیرساخت ها خسارت زده اند باید طبق قانون پیش برود.
انتهای پیام/
